Paylaşmış olduğum ve paylaşacağım beş Poe öyküsünden en keyifli olanıydı benim için. Edgar Allan Poe’nun "Kızıl Ölümün Maskesi" (The Masque of the Red Death), ilk kez 1842 yılında yayımlanmış kısa bir gotik öyküdür. Kısa olmasına rağmen, Poe’nun sembolizm ve alegori açısından en zengin eserlerinden biridir. Öykü, bir veba salgını sırasında, kendini ve soylu dostlarını dış dünyadan izole eden bir prensin, ölümden kaçamayacağını anlatan karanlık ama tatmin edici bir hikâyedir. Poe’nun sıkça işlediği ölüm, kaçınılmazlık ve kader gibi temalar bu öyküde de sanatsal bir anlatımla işlenmiştir.
Edgar Allan Poe'ya ait tüm yazılarımı görün
Özet
Kurgusal bir salgın hastalık olan Kızıl Ölüm, ülkenin dört bir yanına yayılmış, insanları korkunç bir şekilde öldürmektedir. Hastalığın belirtileri arasında kanlı terleme ve şiddetli ağrılar bulunmaktadır. Ölüm, sadece yarım saat içinde gerçekleşmektedir.
Halk acı çekerken, Prens Prospero, zengin ve güçlü dostlarını yanına alarak, yedi odalı bir manastıra kapanır. Burada dış dünyayla tüm bağlantılarını keserek lüks içinde yaşamayı planlar. Hastalık dışarıda yayılmaya devam ederken, Prens ve davetlileri içeride sürekli şölenler düzenler ve eğlenirler.
Manastırın içinde, her biri farklı renkte döşenmiş yedi oda bulunur. Özellikle son oda siyah ve kırmızı tonlarındadır ve içinde ürkütücü bir saat bulunur. Saat her saat başı çaldığında, tüm konuklar bir an duraksar ve huzursuz olur.
Bir gün, Prens büyük bir maskeli balo düzenler. Ancak gece ilerlerken, herkesin dikkatini çeken garip bir figür belirir. Yüzü ve giysileri Kızıl Ölüm’ün izlerini taşır gibi görünmektedir. Öfkelenen Prens Prospero, bu yabancıyı kılıcıyla öldürmek ister. Fakat ona yaklaştığında, kendi ölümüyle yüzleşir. Sarayın içindeki diğer konuklar da sırasıyla ölür. En sonunda, saat durur, ışıklar söner ve Kızıl Ölüm tüm varlığıyla zafer kazanır.
Öykünün Analizi
Karakterler
Prens Prospero
Gücü, zenginliği ve eğlenceyi temsil eder. Ölümden kaçabileceğini sanan kibirli bir liderdir. Ancak sonunda ölümün kaçınılmaz olduğunu anlar.
Soylular ve Davetliler
Toplumun üst kesimini temsil eder. Eğlence ve lüksle ölümden kaçabileceklerini sanırlar ama yanılırlar.
Gizemli Maskeli Figür
Kızıl Ölüm’ün ta kendisidir. Doğrudan ölümün kaçınılmazlığına ve herkese eşit davrandığına dair bir sembol olarak görülür.
Temalar
Ölümden Kaçışın İmkânsızlığı
Prens ve soylular, hastalıktan kaçabileceklerini sanarak kendilerini dış dünyadan soyutlar. Ancak ölüm, en güvenli görülen yerde bile onları bulur.
Zenginlik ve Gücün Ölüm Karşısında Değersizliği
Paraları ve gücü olan insanlar bile ölümün karşısında eşittir. Bu, Poe’nun sıkça işlediği bir eleştiri.
Zamanın İlerlemesi
Saat, yaşamın sınırlı süresini hatırlatan bir metafordur. Saat çaldıkça, konuklar bilinçsizce ölümün yaklaştığını hissederler.
---
Gotik ve Korku Unsurları: Kapalı mekân, gizemli atmosfer, garip renklerle döşenmiş odalar, ürkütücü bir saat ve maskeli figür, gotik edebiyatın klasik unsurlarını oluşturur.
Semboller
Yedi Oda
Hayatın yedi evresini temsil ediyor olabilir. Mavi doğumu, mor çocukluğu, yeşil gençliği, turuncu olgunluğu, beyaz yaşlılığı, mor ölümün eşiğini, siyah-kırmızı ise ölümü simgeler. Siyah ve kırmızı oda en son konumda yer alır, çünkü ölüm kaçınılmaz sondur.
Saat
Ölümün yaklaşmasını simgeler. Her çaldığında konuklar irkilir, çünkü bilinçaltlarında zamanlarının dolduğunu hissederler.
Maskeli Figür
Salgını simgelerken aynı zamanda kaçınılmaz ölümü de temsil eder. Onun gelişiyle herkesin kaderi mühürlenir.
Prospero’nun Ölümü
İnsanoğlunun kibri ve ölümsüzlük yanılsaması sonunda yenilgiye uğrar.
0 Yorum